Turistická pozvánka - Prešovský Kraj a Podkarpatské Vojvodstvo
Predslov
Prihraničný región, nachádzajúci sa na slovenskej strane
v Prešovskom kraji a na poľskej strane vo vojvodstvách Podkarpatskom a časti
Malopoľského, javí sa ako územie s potencionálnou možnosťou rýchleho rozvoja
cestovného ruchu. V súčasnosti je cestovný ruch sústredený prevažne na známe
turistické
atrakcie a strediská,
pričom početné umelecké pamiatky a hodnotné prírodné zákutia
zostávajú skryté pred
zrakom návštevníkov. Častokrát ani miestni obyvatelia nevedia oceniť ich pravú
hodnotu. Zapojenie týchto pamiatok, prírodných krás a zaujímavostí do
spoločných programov cestovného
ruchu prispeje k zvýšeniu
ich atraktívnosti a môže mať priamy dopad na rozvoj daných regiónov. Preto
chceme zohľadniť spoločné ciele, záujmy a úlohy prihraničných regiónov a
zabezpečiť výber i koordináciu aktivít pre realizáciu spoločných projektov
podporovaných z jednotlivých fondov EÚ, a tým zvýšiť ich komplexnosť, kvalitu a
účinnosť. Tieto súvislosti boli hlavným motívom projektu “Vytvorenie komplexného marketingového produktu v cestovnom
ruchu“ v
rámci Fondu malých projektov Phare CBC, ktorého
jedným z výstupov je i táto
publikácia.
Vyšné
Ružbachy
Leszcyny
Bardejov
CHARAKTERISTIKA REGIÓNOV
Územie Prešovského kraja, ako aj prihraničnej
oblasti Podkarpatského a časti Malopoľského vojvodstva,
má značne rozsiahly a
kvalitný potenciál pre cestovný ruch, rekreáciu a kúpeľníctvo. Sú tu možnosti
pre
rozvoj rekreácie a
cestovného ruchu od vysokohorskej a horskej krajiny, významné prvky kultúrneho
a historického
dedičstva slúžiace ako cieľ
poznávacieho cestovného ruchu, turistiky a cykloturistiky až po možnosť kúpania
sa vo vodných nádržiach a termálnych kúpaliskách. Vo fonde kultúrnych pamiatok
sa v súčasnosti nachádza 12 722 nehnuteľných a 30 103 hnuteľných pamiatok.
Najväčšia koncentrácia kultúrno-historických pamiatok v Slovenskej republike sa
nachádza na území Prešovského kraja. Medzi najvýznamnejšie prvky kultúrneho a
historického
dedičstva patrí Mestská
pamiatková rezervácia Bardejov, vrátane židovského suburbia, zaradená do
Zoznamu svetového dedičstva UNESCO.
Významnými historickými sídelnými štruktúrami z hľadiska
atraktívnosti pre účastníkov poznávacieho turistického ruchu sú tiež mestské
pamiatkové rezervácie Prešov, Levoča, Kežmarok, Podolínec, Spišská Kapitula,
Spišská Sobota, Poprad, pamiatkové rezervácie ľudovej architektúry Ždiar a
Osturňa, národné kultúrne pamiatky
– súbor najhodnotnejších
drevených kostolíkov i múzeá ľudovej architektúry – skanzeny v Starej Ľubovni,
v Bardejovských Kúpeľoch, vo Svidníku a v Humennom. V jednotlivých mestských
pamiatkových rezerváciách i v múzeách ľudovej architektúry je strategickým
cieľom vytvorenie podmienok pre dlhodobejší pobyt turistických
návštevníkov, a preto je
potrebné zvýšiť ponuku ubytovacích a stravovacích zariadení aj ostatných
služieb a turistických atrakcií. Najcennejšou devízou územia je vysoko
hodnotná, zatiaľ relatívne málo narušená horská i podhorská krajina poskytujúca
nevšedné turistické a rekreačné vyžitie v prírodnom prostredí. Na území
Prešovského kraja sa nachádza päť národných parkov: Tatranský národný park,
Pieninský národný park,
Národný park Nízke Tatry,
Národný park Slovenský raj a Národný park Poloniny a dve chránené krajinné
oblasti:
Východné Karpaty a
Vihorlat. Najvýznamnejšou oblasťou medzinárodného cestovného ruchu v kraji sú
Vysoké Tatry. Je to stredisko s najlepšie vybavenými stravovacími a ubytovacími
kapacitami, sú tu veľmi vhodné podmienky pre zimné aj letné športy. Nachádzajú
sa tu 3 lanovky, vyše 60 vlekov, umelé zasnežovanie zjazdoviek a vyznačené
cykloturistické trasy rôznej obtiažnosti. Tatranská klíma sa využíva na
liečenie chorôb
Pieniny
dýchacieho ústrojenstva. V
blízkom okolí sú možnosti pre poznávanie a kultúrnu turistiku. Na území
Prešovského kraja sa nachádzajú významné zdroje prírodných liečivých vôd v
Bardejovských Kúpeľoch, Vyšných Ružbachoch,
v Novej Ľubovni, Malom
Sulíne, Červenom Kláštore i mnohé pramene minerálnych vôd s lokálnym významom.
Kúpeľnými strediskami celoštátneho významu sú Vysoké Tatry, Vyšné Ružbachy a
Bardejovské Kúpele. Geotermálne vody sa vyskytujú vo Vyšných Ružbachoch a vo
Vŕbove. Dôležitým lokalizačným činiteľom je vodná nádrž Domaša situovaná v
atraktívnom prírodnom prostredí. Pre rozvoj cestovného ruchu v tomto regióne má
mimoriadny význam medzinárodné letisko v Poprade ako aj regionálne letiská vo
Svidníku, v Prešove– Nižnej Šebastovej a v Kamenici nad Cirochou. Všetky tieto
letiská je potrebné dobudovať a zmodernizovať, aby ich
bolo možné plne využívať aj
pre športovo– turistické účely. Veľké využitie pre Prešovský kraj má aj
zmodernizované medzinárodné letisko v Košiciach. Región vykazuje relatívne
dobrú úroveň napojenia na dopravnú infraštruktúru vytvárajúcu predpoklady pre
prílev domácich a zahraničných, dlhodobých i tranzitných
návštevníkov, a to aj
napriek tomu, že zaostáva výstavba rýchlostných komunikácií a lokálna cestná
sieť potrebuje značné investície na zlepšenie jej stavu. Severnú hranicu
Prešovského kraja tvorí štátna hranica s Poľskou republikou. Prihraničné územie
na poľskej strane je tvorené dvoma vojvodstvami – Podkarpatským a Malopoľským.
S týmito vojvodstvami susedí 7 okresov Prešovského kraja: Poprad, Kežmarok,
Stará Ľubovňa,
Bardejov, Svidník, Stropkov
a Humenné. P o d k a r p a t s k é vojvodstvo s 2,1 mil. obyvateľov sa nachádza
v juhovýchodnej časti Poľska. Na území vojvodstva sú 2 národné parky: magurský
a beskydský, ktoré patria do
medzinárodnej rezervácie
Východné Karpaty, 10 chránených krajinných oblastí, 86 prírodných rezervácií
a niekoľko desiatok
chránených území. Prírodné a krajinné bohatstvo podkarpatského vojvodstva je
vhodné pre všetky formy aktívnej turistiky. Mnohé turistické a značené prírodné
chodníky vyzývajú na pešie výlety. Vyznávači cykloturistiky tu nájdu
cyklistické trasy i chodníky rôznej obtiažnosti. V jazdeckých strediskách je
možné spoznať tajomstvá jazdectva a v niektorých sa zase zúčastniť konských
pretekov.
Kežmarský
hrad Svidník
-skanzen
Dukla
Humenné - kaštieľ
Gorali Vysoké Tatry
Sanok
Gorlice
V Podkarpatí nechýbajú
miesta, v ktorých môžu aktívne stráviť čas amatérski jachtári, rybári a
poľovníci, ale aj milovníci lietania na padákoch, klzákoch a vetroňoch. V zime
sú pre lyžiarov pripravené atraktívne ponuky odpočinku v podkarpatských
lyžiarskych strediskách. Kultúra v pohraničí silne vplývala na obyčaje,
umenie i architektúru, čo
sa odzrkadlilo v sakrálnych objektoch, hradoch, zámkoch a v mestských
pamätihodných budovách.
Renesančné zámky v Baranowie Sandomierskim a Krasiczynie patria medzi
najcennejšie pamiatky tej doby v Poľsku. Atrakciou Łańcuta je interiér zámkov
Lubomierskich a Po tockich a tiež kolekcia vozov, ktorá je jednou z najväčších
v Európe. Sú tu aj veľmi cenné zbierky sakrálneho umenia.
Charakter dávnej
podkarpatskej dediny môžeme spoznať návštevou skanzenov v Sanoku i Kolbuszowej,
Múzea obce Markowa a Múzea lemkovskej kultúry v Zyndranowej. V týchto miestach
sa podarilo zhromaždiť objekty dedinskej výstavby, ktorá je charakteristická
pre rôzne etnické skupiny obývajúce po dlhé roky
územia Podkarpatia. Drevené
kostoly v Bliznom a Haczowe boli zapísané do Zoznamu svetového kultúrneho
dedičstva UNESCO. Špecifické podnebie a pramene minerálnych vôd sú príznačné
pre viaceré lokality vojvodstva. Najstaršie a najzaujímavejšie kúpele sa
nachádzajú v Iwonicz Zdroji. Pre deti je vysnívaným
miestom liečby a
rehabilitácie Rymanów Zdrój. Atraktívna je aj rekreačná oblasť Solińského
jazera a Bieszczady. Toto jazero je najväčšou poľskou umelou vodnou nádržou
vzhľadom na množstvo vody a piatou podľa rozlohy.
Dokonale pripravená ponuka
pozýva stráviť voľný čas v agroturistických hospodárstvach. Pre dovolenkárov z
veľkých mestských aglomerácií je to výnimočná príležitosť na poznanie
dedinského života.
Malopoľské
vojvodstvo sa
nachádza v južnej časti Poľskej republiky a s Prešovským krajom susedia okresy
nowosadecký a gorlický.
Poloniny – Poľsko
Niedzyca
Krosno
Malopoľsko je regiónom
veľkého kultúrneho dedičstva, zachovávaných tradícií a rôznorodých prírodných
podmienok. Turistickú príťažlivosť malopoľského regiónu zvyšuje lokalizácia
rekreačných oblastí. Medzi najvýznamnejšie prihraničné patrí oblasť Tatier a
Popradu s kúpeľnými mestami Krynica a Muszyna, s turistickým
zázemím Beskidu Sadieckiego
a časťou chráneného Popradského parku. Na druhej strane rekreačný krajinný celok vytvára
vhodné podmienky pre pobyt v horskom prostredí spojený s vodnou turistikou na
rieke Poprad i Dunajec a poznávanie ľudovej kultúry. Okres nowosadecký
rozprestiera sa na horských a podhorských terénoch. Jeho územie je bohaté a
rôznorodé so zreteľom na vodné pomery. Je tu dokonalá základňa turistických
výletov do doliny rieky Poprad v súvislosti s výskytom mnohých žriediel minerálnych vôd. V tomto
priestore leží Krynica nazývaná aj Perla poľských kúpeľov. Na území okresu sú
na rieke Dunajec vybudované dve retenčné nádrže
- jazerá Rožnowské a
Czchowské - vhodné na rozvoj rekreácie a turistiky. Okres gorlický je
turisticky atraktívne územie výborne sa hodiace na pestovanie aktívnej
turistiky pešej, cyklistickej a jazdeckej, na vykonávanie zimných a vodných
športov. Relaxovať je možné okrem iného pri pekne situovanom umelom jazere
Klimkówka. Na
území okresu nájdeme kúpele
Wysowa, sanatórium Wapienne a veľa pamätihodností a historických pamiatok od
prekrásnych cerkví a nádherných rezidencií až po pamiatky najstaršieho mesta
Biecz a cintoríny z I. svetovej
vojny. Gorlickému kraju
dodáva atraktivitu po storočia vytváraná kultúra a dodnes živé tradície
reprezentujúce rôzne národy. Spoznať ich môžeme nielen návštevou múzeí a skanzenov,
ale aj účasťou na organizovaných podujatiach, akým je napríklad Lemkovská
Vatra, alebo získavaním výrobkov umeleckých remesiel.
Polańczyk
DREVENÉ SAKRÁLNE
STAVBY
Na severovýchodnom
Slovensku sa nachádza súbor najhodnotnejších drevených kostolíkov, ktoré sa
svojou
originalitou,
technicko-umeleckým riešením a spoločenským významom zaradili medzi národné
kultúrne pamiatky. Nachádzajú sa na pôvodnom mieste a vo väčšine z nich sa
dodnes pravidelne konajú náboženské obrady. Tieto
prekrásne klenoty ľudovej
architektúry môžeme obdivovať v okrese Svidník, Bardejov, Snina a Stará
Ľubovňa.
Aj v susedných regiónoch v
Podkarpatskom a Malopoľskom vojvodstve sa zachovalo veľa drevených
gréckokatolíckych i pravoslávnych cerkví po Lemkoch obývajúcich územie Nízkych
Beskýd, ktorí boli v roku 1947 presídlení do západnej časti Poľska. Nájdeme tu
zachovalú prírodu, prekrásne lesy i malebné pohoria, medzi ktorými driemu
kostolíky, staré cintoríny a lemkovské domčeky. Tie sú svedectvom dávnej
minulosti tých krajov.
Pre drevené kostolíky je
charakteristická bohatá umelecká výzdoba, zachovali sa rôzne ozdobné kupoly,
kužeľovité a pyramidálne ukončenie striech. Na vežiach sa objavujú barokové
makovičky ukončené
železnými kovanými krížmi,
ktoré sú výrazným umeleckým prejavom dedinských kováčov. Vo vnútri sa v
prevažnej miere zachovali originálne ikonostasy – drevené steny s obrazmi,
ktoré oddeľujú oltár od ostatnej časti chrámu a nástenné i stropné maľby s
námetmi vychádzajúcimi z evanjelií. Tieto skvosty ľudovej architektúry
navštevuje veľa domácich i zahraničných turistov a obdivujú zručnosť a
šikovnosť našich predkov, ktorí vytvorili také nádherné dielo a napriek rôznym
vplyvom ho zachovali pre terajšie a budúce generácie. Na poľskej strane je
vypracovaný
produkt Szlak architektury
drewnianej, v ktorom sú popísané a označené jednotlivé okruhy. Na Slovensku
je len navrhnutá trasa,
ktorá spolu s poľskými trasami v prihraničnom regióne tvorí Karpatskú drevenú
cestu.
Táto je znázornená na mapke
na stranách 16-17.
Karpatská drevená
cesta
Slovensko/Słowacja
(333 km)
1. Starý Smokovec
2. Tatranská Lomnica
3. Ždiar
4. Kežmarok (evanj. artik.
kostol)
5. Hraničné (1785)
6. Skanzen (Matisová 1693)
7. Lukov (1708 – 1709)
8. Krivé (1826)
9. Hervartov
(kostol, koniec 15. stor.)
10. Tročany (zač. 16. stor.)
11. Kožany (pol. 18. stor.)
12. Frička (18. stor.)
13. Jedlinka (1763)
14. Skanzen (Zboj 1775)
15. Skanzen
(Mikulášová II. pol. 18.
stor.)
16. Brežany (1727)
17. Potoky (1773)
18. Skanzen (Nová Polianka
1766)
19. Dobroslava (1705)
20. Ladomírova (1742)
21. Šemetkovce (1752)
22. Krajné Čierno (1730)
23. Hunkovce (koniec 18. stor.)
24. Korejovce (1764)
25. Nižný Komárnik (1938)
26. Bodružal (1658)
27. Príkra (1777)
28. Miroľa (1770)
29. Skanzen (Nová Sedlica 1764)
30. Topoľa (1700)
31. Ruský Potok (pol. 18.
stor.)
32. Uličské Krivé (I. pol. 18.
stor.)
33. Kalná Roztoka (1839)
34. Hrabová Roztoka (pol. 18.
stor.)
35. Ruská Bystrá (zač. 18.
stor.)
36. Inovce (1836)
37. Košice (1741) Tročany
Skanzen Humenné
Tročany Skanzen
Humenné – Nová Sedlica
Bodružal
Ruský Potok
Hunkovce Dobroslava
KÚPEĽNÉ MESTÁ
TTTt
Na území Prešovského kraja sa nachádzajú významné prírodné liečivé kúpele,
ktoré využívajú prírodné liečebné zdroje alebo klimatické podmienky na liečenie
a poskytovanie zdravotnej starostlivosti. Hlavnou motiváciou účastníka
kúpeľného CR sú liečebné dôvody zamerané na zlepšenie zdravotného stavu,
ostatné motívy sú doplnkové.
Kúpeľné využitie Vysokých Tatier je založené na vhodných
klimatických podmienkach pre liečbu ochorení dýchacích ciest v osadách Vyšné
Hágy, Nová Polianka a Tatranská Polianka. Kúpeľný cestovný ruch spolupôsobí
predovšetkým s rekreačným na Štrbskom Plese, v Smokovciach i v Tatranskej
Kotline.
Bardejovské Kúpele sa po prvý raz spomínajú v
kráľovskom spise z roku 1247. V kúpeľoch
sa liečilo viacero
významných osobností, medzi nimi dcéra rakúskeho cisára Františka I. a druhá
manželka Napoleona I. Mária Lujza, básnik Sandor Petöfi, ruský cár Alexander I.
i manželka Františka Jozefa I. cisárovná Alžbeta. V kúpeľoch sa liečia choroby
zažívacieho traktu, dýchacieho ústrojenstva okrem TBC, cukrovka, ľahšie srdcové
ochorenia a iné. Minerálne pramene sa využívajú na pitné kúry, kúpeľnú a
inhalačnú liečbu.
Kúpele Vyšné Ružbachy boli už v 2. polovici 17.
stor. letoviskom poľskej a uhorskej šľachty. Priaznivé klimatické podmienky a
liečivá voda s teplotou 22 °C sú využívané pri liečbe obehového a pohybového
ústrojenstva, dýchacích ciest, onkologických, duševných a ženských chorôb.
Termálne kúpalisko Vrbov má 7 bazénov s teplotou vody od 26
do 38 oC, ktorá lieči choroby
pohybového systému, kĺbový reumatizmus,
choroby nervovej sústavy,
srdcovo-cievneho ústrojenstva a mnoho ďalších. Voda je vhodná na pitie, ale
blahodárne pôsobí aj vodná prúdová masáž s plynom priamo z termálnych vrtov.
V okolí Ľubovnianskych Kúpeľov vyviera okolo 85
minerálnych prameňov, ktoré sa využívajú aj na pitné účely, blahodárne pôsobia
na tráviaci trakt.
Špecifické podnebie, pramene minerálnych vôd a ložiská
liečivého bahna pričinili sa o vznik mnohých kúpeľov v Poľsku. Najznámejšie
kúpele sú Iwonicz- -Zdrój, ktorých ovzdušie je presýtené jódom a brómom. Preslávené
sú aj vďaka ložiskám bahna a liečivým uhličitanovým vodám. Poloha v strede
masívu Nízkych Beskýd láka aj turistov krásou pamiatkovej architektúry i
vynikajúcimi miestami vhodnými pre aktívny odpočinok.
Kúpele Rymanów-Zdrój sú určené pre deti. Za svoju
špecifickú mikroklímu vďačia nielen značnému obsahu aerosolí ako jód, soli a
éterické oleje, ale aj vlhkosti vzduchu príznačnej pre morskú klímu. Okrem toho
tu na najmladších čakajú nádherné cyklistické, prírodné a náučné chodníky.
Nad Solinským jazerom nachádza sa najväčší komplex
sanatórií a rekreačných budov v
Beskydách Polańczyk-Zdrój. Hemží sa nielen pacientami, ale aj dovolenkármi, ktorých
tu priťahuje podhorská klíma, pramene minerálnych vôd a samotný záliv. Ten je
vynikajúcim miestom pre člnkovanie, rybolov a iné
vodné športy.
Horyniec-Zdrój má dokonalé podnebie a
početné lesy s výborne pripravenými cyklotrasami. Tu nachádzajúce sa najväčšie
ložiská liečivého bahna v Poľsku vytvárajú ideálne podmienky pre kúpeľnú liečbu
a sú vhodné pre rôzne formy klimatoterapie.
Kúpele Krynica, nazývané aj Perla
kúpeľov, istotne patria k najkrajším lokalitám tohto typu v Európe. V roku 1807
boli vyhlásené za kúpeľné mesto a od tohto času sa stali módnym kúpeľným
strediskom v celej Európe.
Dnes môžeme obdivovať
vzhľad kúpeľov z 19. stor. Krynické minerálne vody sa využívajú pri liečbe
chorôb tráviaceho ústrojenstva, anémie a metabolizmu.
Bardejov
– námestie
Bardejov
Iwonicz Zdrój
Bardejovské kúpele
Vyšné Ružbachy - kúpele
TURISTIKA
Prihraničné regióny majú veľmi dobré predpoklady pre
individuálnu aj skupinovú turistiku, od náročnej vysokohorskej a horskej
turistiky po jednoduché prechádzky po nádherných lesoch. Značenie turistických
chodníkov Slovenska má viac ako storočnú tradíciu a patrí k najlepším vôbec.
História značenia
turistických trás v Poľsku
sa datuje do posledných rokov 19. storočia. Všeobecné zásady značenia a údržby
turistických trás sú v Poľsku podobné ako na Slovensku.
Pešia turistika patrí
k najviac uplatňovaným formám dynamickej turistiky. Riešené územie vytvára
veľmi vhodné lokalizačné predpoklady pre jej plné rozvinutie. Malebné, veľmi
pôsobivé územie Vysokých Tatier, Pienin a Bukovských vrchov, horské masívy
pohorí Spišská Magura, Levočské vrchy, Čergov, Slanské vrchy a Vihorlat,
Beskidu Sądeckiego, Beskidu Niskiego a Bieszczad poskytujú celoročne široké
možnosti horských túr, nenáročných turistických vychádzok a relaxácie v
prírodnom prostredí. Práve po hrebeni týchto pohorí prechádza červená značka E3
- Európska diaľková cesta.
Územie je ideálnym miestom pre cykloturistiku a jazdenie
na bicykloch. Po celom území sú značené trasy či už pre cestné alebo horské
bicykle. Turista sa môže vybrať do jednotlivých miest alebo dedín a obdivovať
historické pamätihodnosti a krásy, ktoré pohraničie ponúka, napr.: vojnová
história, drevené chrámy, skanzeny, mestské pamiatkové rezervácie, kúpele a
iné. Je možné vybrať si trasu podľa náročnosti. Do budúcnosti sa počíta s
prepojením lokálnych cyklotrás a vytvorením spoločných cezhraničných produktov
cestovného ruchu. Sú navrhnuté cyklotrasy slovensko-poľského pohraničia
v jednotlivých regiónoch a
oblastiach (mapa na obálke). Slovensko-poľské pohraničie je popretkávané
množstvom riek prúdiacich z
úpätí pohorí, poskytujúce záujemcom veľa možností vodnej turistiky a splavov.
V obci Osturňa sa
nachádzajú tri prírodné jazierka. Ponúka sa tu čarokrásny pohľad na Spišskú
Maguru a Belianske Tatry. Návštevníkov privíta i prírodná rezervácia
modrozeleného Jezerského jazera, ktorá sa nachádza uprostred smrekového lesa
pod hrebeňom Spišskej Magury pri obci Jezersko. Turisticky najatraktívnejšie
tiesňavy sú v Slovenskom raji, ale nemenej krásne tiesňavy sa nachádzajú aj v
okrese Stará Ľubovňa pri dedine Jarabina. Známy je hlavne Jarabinský prielom
zvaný tiež Pece, ktorý bol v roku 1967 vyhlásený za chránený prírodný výtvor.
Vodná nádrž Domaša leží na strednom toku rieky Ondava.
Jej plocha je 1510 ha,
priemerná hĺbka 18 m a má 5 rekreačných stredísk: Dobrá, Poľany, Holčíkovce,
Nová Kelča a Valkov. Vďaka dobrým klimatickým podmienkam a podhorskému
charakteru kraja sa jej okolie stalo obľúbeným miestom rekreačno-športových
pobytov. Rekreačná oblasť Sninské rybníky sa nachádza v blízkosti mesta Snina v
pásme CHKO Vihorlat. V tieni brezového hája sú zasadené tri prírodné kúpaliská
zásobované vodou z horského potoka Bystrá. Sninské rybníky sú východiskom
viacerých turistických trás pre peších turistov a cykloturistov.
Domaša Jarabinský
prielom
AQUACITY Poprad je najnovšie luxusné
stredisko ponúkajúce
rozsiahle športové zariadenia vrátane bazénu olympijských rozmerov, vodného
parku, fitnes centra, turistických chodníkov a tratí pre horské bicyklovanie,
jazdecké školy, lyžovačku a iné.
Dunajec sa prediera prekrásnym
prielomom cez Pieniny. Veľkou atrakciou je splav na tradičných
goralských drevených
pltiach po rieke Dunajec. Splav dlhý 11 km končí na
štátnej hranici pri obci Lesnica. Okrem pltníctva sú na Dunajci veľmi vhodné
podmienky na rafting a vodný slalom.
Czorsztynské jazero spolu so Stromowským
jazerom vznikli prehradením rieky Dunajec a vybudovaním priehrady medzi hradmi
Czorsztyn a Niedzica. Dunajec sa potom prediera cez Sądecku kotlinu a za Nowym
Sączem vďaka následnej hrádzi tvorí Rožnovské jazero. Prekonáva územie
Karpatského pohoria, aby sa na konci vlial do Wisły. Na jazerách sa nachádzajú
rekreačné strediská, v ktorých je možné požičať si loďky, vodné bicykle a
jachty s kormidelníkom. V zime je možné lyžovať sa na okolitých lyžiarskych
svahoch alebo surfovať na zamrznutom ľade.
Jazero Klimkówka je pekným umelým horským
jazerom. Jeho plocha je okolo 300 ha, hĺbka
dosahuje viac ako 25
metrov.
Umelá nádrž v Sieniawie láka turistov, ale nie sú
tam bezpečné miesta na kúpanie. Namiesto
toho je možné prenajať si
kajak, loďku alebo plachetnicu. Nádrž je bohatá na ryby a pod hrádzou sa
chovajú pstruhy. Najväčšou atrakciou, ktorá priťahuje v lete turistov
hľadajúcich odpočinok pri vode v Beskydách,
je umelé jazero Solinské. Kvôli svojej rozlohe je označované aj ako beskydské
more. Žiadna iná vodná nádrž v Poľsku neposkytuje jachtárom také uspokojenie a
také kvalitné podmienky pre tento šport. Veľkou atrakciou sú tiež vychádzkové
túry chodníkmi „Białej Floty”. Na podkarpatských riekach bolo vyznačených veľa
zaujímavých vodných ciest. Szlak Ikon je jednou z najzaujímavejších, ktoré je
možné prekonať na kajaku. Táto trasa vedie cez CKHO a konajú sa tu aj splavy na
lodiach. Preteky vo veslovaní, splavy na kajakoch, veľkolepé veslárske preteky
amatérsky vyrobených lodí a turnaje pirátov na surfoch sú len niektoré z
atraktívnych podujatí, ktoré sa konajú na riekach i vodných nádržiach
podkarpatského vojvodstva.
Lyžiarske vleky a bežecké
trate
Prihraničné územie sa nachádza v atraktívnom prírodnom
prostredí a svojimi lyžiarskymi terénmi poskytuje vhodné možnosti na zimné
športy a rekreáciu. Na bežecké lyžovanie a lyžiarsku turistiku je možné okrem
lokálnych turistických trás využiť aj značené turistické trasy tiahnuce sa
pozdĺž takmer celej slovensko-poľskej štátnej hranice.
SKIPARK Vyšné
Ružbachy je
dobre vybavené lyžiarske stredisko s kvalitne upravenými a udržiavanými
zjazdovkami a s rýchlymi vlekmi. K dispozícii je osem lyžiarskych vlekov s dĺžkami
od 200 do 1 200 m s rôznym stupňom náročnosti. Turista má možnosť vychutnať si
jazdenie na lyžiach ťahaných koňom či vyhliadkovú jazdu
na saniach. V blízkom okolí
sú dobré možnosti využívania individuálnych bežeckých trás.
V stredisku Levoča-Závada
sú
nenáročné zjazdové trate vhodné i pre menej skúsených lyžiarov a upravené
bežecké trate s dĺžkami okruhov od 1 do 15 km. V oblasti Zamaguria sa nachádza
niekoľko lyžiarskych stredísk.
Lyžiarske stredisko Jezersko ponúka návštevníkom tri
lyžiarske vleky. Okrem zjazdových tratí si môžu návštevníci prezrieť okolitú
prírodu aj prostredníctvom 3 km bežeckých tratí.
V obci Krúžok sa nachádzajú
bežecké trate s dĺžkou 15
km, ktoré sú určené aj pre nevidiacich športovcov. Vynikajúce terény pre
lyžiarsku turistiku sú aj v okolí Malej
Frankovej, Červeného Kláštora a Osturne.
V Ľubovnianskych Kúpeľoch sa nachádza 6 lyžiarskych
vlekov s kapacitou cca 2950 osôb/ hod. Turisti - vyznávači bežeckého lyžovania
- si môžu otestovať svoju kondíciu na bežeckých tratiach v dĺžke 3,2 km.
Možnosti športového vyžitia sú aj v Lesnici, kde je lyžiarsky vlek dlhý 240 m a v Podolínci na vleku dĺžky 500 m.
Rekreačné stredisko
Drienica-Lysá v pohorí Čergov má obe centrá spojené dvojsedačkovou
lanovkou. Okrem lyžiarskych vlekov a upravených lyžiarskych tratí pre zjazd sú
tu aj udržiavané okruhy pre lyžiarov-bežcov v dĺžke 5 a 10 km.
Lyžiarske stredisko Holcija-Dubovica sa nachádza v prekrásnom lesnom
prostredí v blízkosti mesta Sabinov a disponuje lyžiarskymi vlekmi dlhými 400 m
a 1300 m s umelým zasnežovaním.
Rekreačný areál MAKOVICA Nižná Polianka má 3 vleky TATRAPOMA s
kapacitou 1930
osôb/hod., pričom dva sú
strednej a jeden malej obtiažnosti. Lyžiarske stredisko Regetovka sa nachádza
18 km severne od Bardejova.
Má 5 vlekov s kapacitou 3200 osôb na svahoch v dĺžkach 400 až 600 m, ktoré majú
zasnežovací systém s možnosťou večerného lyžovania. Sú pripravené aj turistické
bežecké trate.
Lyžiarske stredisko Nižný Komárnik sa nachádza 4 km od
slovensko-poľskej štátnej hranice.
Nároční, ale aj menej
nároční lyžiari tu majú 2 lyžiarske vleky o dĺžke 500 a 300 m.
Šarbov je vyhľadávané stredisko
zimných športov situované asi 15 km od Svidníka. Svahy na zjazdové lyžovanie
majú rôzne stupne obtiažnosti.
V Stropkove v areáli Pod vlekom je
verejnosti sprí stupnený lyžiarsky vlek s dĺžkou 800 m
a dve zjazdovky. V lete je
k dispo zícii umelý lyžiarsky svah.
Lyžiarske
stredisko Danová sa nachádza 6 km od mesta Medzilaborce. Má 2 lyžiarske
vleky v dĺžke 730 m a 380 m, vhodné pre náročných aj menej náročných lyžiarov.
V stredisku je pripravený malý prenosný vlek pre
deti od 5 do 10 rokov v
dĺžke 100 m. Atrakciou je aj kolotoč na lyžiach pre deti predškolského veku,
ktorý slúži na osvojenie si základov techniky lyžovania.
Lyžiarske stredisko Stebnícka Huta sa nachádza 17 km severne od
Bardejova. K dispozícii sú 2 lyžiarske svahy v dĺžkach 900 až 1000 m vhodné pre
začiatočníkov, pokročilých lyžiarov aj snowboardistov. Svahy sú pravidelne
upravované a k dispozícii sú aj turistické bežecké trate.
V obci Medvedie sú dva lyžiarske vleky s
dĺžkou 350 a 400 m s rôznym stupňom obtiažnosti. Nachádza sa tu turistická
ubytovňa a stredisko je vhodné pre lyžiarsku školu. ho veku, ktorý slúži na
osvojenie si základov
techniky lyžovania.
Lyžiarske
stredisko Borov, vzdialené 4 km od Medzilaboriec, ponúka návštevníkom
dva vleky s kapacitou 400 a 900 osôb/hod., vhodné pre nenáročných lyžiarov a
bežeckú trať. Zimné stredisko Parihuzovce má tri lyžiarske vleky s
kapacitou cca 2290 osôb a lyžiarske stredisko zimnej turistiky Ulič-Čertíž disponuje
vlekom dlhým 350 m s
kapacitou 500 osôb/hod.
Vojvodstvo podkarpatské je región, v ktorom je možné vykonávať všetky
druhy zimných športov. Predovšetkým v Beskydách majú turisti k dispozícii mnohé
lyžiarske svahy s rôznym stupňom obtiažnosti i bežecké trate, ktoré vedú okrem
iného cez malebné územia národných parkov i chránených krajinných oblastí.
Beskydy sú dokonalým
miestom pre aktívny odpočínok rodín. Dospelí rovnako ako aj deti tu môžu
využívať pomoc skúsených inštruktorov a lyžiarskych sprievodcov. Väčšina
podkarpatských svahov má lyžiarske vleky, osvetlenie,
snežné delá na umelé
zasnežovanie a ratraky. Pri mnohých vlekoch i klziskách fungujú požičovne
športových potrieb.
V Bałucianke sú lyžiarske vleky v dĺžke
800 a 400 m, sánkárska 200 m dráha, žľab pre snowboardistov v dĺžke 70 m i
bežecká trasa dlhá 3 km.
V Kalnici je lyžiarsky vlek dlhý 620
m a tri zjazdovky rôznej obtiažnosti, najdlhšia meria 820 m.
Krempna-Żydowskie má lyžiarsky vlek dlhý 430 m a dve
zjazdovky: ľahkú a stredne náročnú
v dĺžke 550 a 430 m. Vleky
sa nachádzajú aj v nasledujúcich strediskách:
Cisna - 800 m, Chyrowa - 700 m,
Czarna - 800 m, Czarnorzeki - 350 m, Iwonicz
Zdrój - 450 m, Bystre
-
920 m a 420 m, Dwerniczek
- 500 m, Komańcza - 420 m, Karlików
–1200 m, Polańczyk - 600 m, Rymanów
Zdrój
- 400 m, Solina-Jawor - 1200 m, Ustrzyki
Górne
- 420 m, Weremień - 680 a 750 m, Zatwarnica
- 350 m. V Liszne je lyžiarom k dispozícii
vlek a svah v dĺžke 300 m.
Aj v Malopoľskom vojvodstve
sú vytvorené vhodné podmienky pre zimné športy. Je vybudovaná sieť zimných
rekreačných stredísk poskytujúcich komplexné služby turistom, ktorým učaril
biely šport vo všetkých svojich podobách. Lyžovačku ponúka stredisko Polana
Sosny. Komplex sa nachádza na brehu Dunajca, v blízkosti hraničného priechodu Niedzica-Łysa n./Dunajcom.
Szczawnica je tiež atraktívna v zime.
Pokročilejších amatérov lyžovania poteší umelo zasnežovaná
trasa na svahu Palenica,
ktorá má osvedčenie od FIS. Nadšencom snowboardingu zas ulahodí žľab Halfpipe.
Pre milovníkov športov na snehu sú dobre pripravené a udržiavané trasy na
Szafranówce, vleky v Jaworkach a na Durbaszce.
Piwniczna je v zime atraktívna
predovšetkým dvomi lyžiarskymi stanicami v Suchej Doline a Wierchomli.
V súčasnosti sú vo Wierchomli
4 lyžiarske vleky a v Suchej Doline a Kosarzyskach spolu 11. V okolí Muszyny sa nachádza 5 lyžiarskych vlekov, v tom jeden osvetlený.
Kabínková lanovka na Krynickej Jaworzyne
je najdhšia a
najmodernejšia lanovka tohto typu v Poľsku. V priebehu hodiny môže prepraviť
1400 osôb. Druhou atrakciou Krynice je lanovka na Parkowej hore zostrojená na
tom istom princípe.
V Tyliczi je v prevádzke 10
lyžiarskych vlekov so zjazdovkami rôznej náročnosti. Všetky svahy
sú osvetlené a čoraz viac
sa tu objavujú skupiny snowboardistov.
LYŽIARSKE STREDISKÁ
Slovenská
republika
1. Jezersko
2. Spišská Stará Ves
3. Červený Kláštor – kúpele
4. Lesnica
5. Vyšné Ružbachy
6. Podolínec
7. Ľubovnianske kúpele
8. Levoča – Závada
9. Dubovica
10. Drienica
11. Malcov
12. Kríže
13. Bardejovské kúpele
14. Stebnícka Huta
15. Regetovka
16. Nižná Polianka
17. Šarbov
18. Medvedie
19. Nižný Komárnik
20. Stropkov
21. Borov
22. Danová
23. Parihuzovce
24. Ulič
Poľská republika
1. Niedzica
2. Krościenko
3. Szczawnica (Jaworki,
Durbaszka)
4. Piwniczna (Sucha Dolina)
5. Piwniczna (Wierchomlia)
6. Muszyna (Złockie,
Szczawnik)
7. Powroźnik
8. Krynica
9. Tylicz
10. Małastów
11. Krempna – Żidowskie
12. Chyrowa
13. Czarnorzeki
14. Iwonicz Zdrój
15. Rymanów Zdrój
16. Bałucianka
17. Karlików
18. Komańcza
19. Weremień
20. Solina – Jawor
21. Polańczyk
22. Bukowiec
23. Bystre
24. Cisna
25. Liszna
26. Kalnica
27. Dwerniczek
28. Zatwarnica
29. Czarna
30. Ustrzyki Górne
31. Arłamów
Cyklotrasy/ Trasy
dla rowerów
► OBLASŤ A:
PIENINY
● Trasa A1.
(dĺžka cca. 95 km)
Stará Ľubovňa – Kamienka –
Lesnica – Červený kláštor (HP) – Stromowce Nižne – Katy – Niedzica – Lysa nad
Dunajcom (HP) – Spišská Stará Ves – Spišská Belá – Podolínec – Stará Ľubovňa
● Trasa A2.
(dĺžka cca. 60 km)
Stará Ľubovňa – Litmanová –
Sedlo Rozdiel (HP) – Jaworki – Szczawnica – Prielom Dunajca – Červený Kláštor –
Veľký Lipník – Kamienka – Stará Ľubovňa
● Trasa A3.
(dĺžka cca. 85 km)
Stará Ľubovňa – Hraničné –
Mníšek nad Popradom – Piwniczna – Muszyna – Leluchów (HP) – Plaveč – Plavnica –
Stará Ľubovňa
► OBLASŤ B:
KRYNICA – GORLICE – BARDEJOV
● Trasa B1.
(dĺžka cca. 87 km)
Bardejov – Tarnov – Kurov
(HP) – Tylicz – Krynica – Čirč – Obručne – Bardejov
● Trasa B2.
(dĺžka cca. 95 km)
Bardejov – Zborov –
Becherov (HP) – Konieczna – Gładyszów – Małastowska Magura – Ropica Górna –
Senkowa – Gorlice – Bielanka – Leszczyny – Kunkowa – Kwiatoń – Gladyszów –
Konieczna (HP) – Zborov – Bardejov
● Trasa B3.
(dĺžka cca. 37 km)
Nižná Polianka (HP) –
Ozenna – Grab – Wyszowatka – Radocyna – Zdynia – Konieczna (HP) – Becherov –
Ondavka – Varadka – Nižná Polianka
► OBLASŤ C:
SVIDNÍK
● Trasa C1.
(dĺžka cca. 98 km)
Svidník – Nižná Polianka
(HP) – Krempna – Kotań – Swiatkowa Mala – Swiatkowa Wielka – Poľany – Muszyna –
Tylawa – Svidník
● Trasa C2.
(dĺžka cca. 100 km)
Svidník – Vyšný Komárnik
(HP) – Tylawa – Daliowa – Królik Polski – Rymanów Zdrój – Rymanów – Iwonicz
Zdrój – Jasionka – Dukla – Svidník
● Trasa C3.
(dĺžka cca. 97 km)
Svidník – Barwinek – Tylawa
– Jaśliska (HP) – Čertižné – Habura – Borov – Medzilaborce – Krásny Brod – Malá
Poľana – Miková – Staškovce – Miroľa – Bodružal – Krajná Poľana – Svidník
● Trasa C4.
(dĺžka cca. 127 km)
Svidník – Vyšný Komárnik –
Tylawa – Daliowa – Komańcza – Radoszyce (HP) – Palota –Medzilaborce – Stropkov
– Svidník
► OBLASŤ D:
MEDZILABORCE – SNINA
● Trasa D1.
(dĺžka cca. 70 km)
Medzilaborce – Palota –
Radoszyce – Wola Michowa – Balnica – Osadne – Nižná Jablonka – Svetlice –
Čabalovce – Medzilaborce
● Trasa D2.
(dĺžka cca. 80 km)
Snina – Stakčín – Topoľa –
Runina – Ruské Sedlo – Roztoki Górne – Maniów – Balnica – Osadne – Pčolinné –
Snina
SŁOWO
WSTĘPNE
Przygraniczny
region który się znajduje po słowackiej stronie w województwie
Preszowskim i na stronie
polskiej w województwach Podkarpackim i w części Małopolskim jest to teren potencjałnej
moźliwosczi szybkiego rozwoju ruchu turystycznego. Wspólczesny ruch turystyczny
jest przeważnie skoncentrowany na znane atrakcje i ośrodki turystyczne, przy
czym liczne zabytki artystyczne i wartościowe zakątki przyrody pozostają skryte
przed wzrokiem odwiedzających. Często nawet miejscowi mieszkańcy nie znają ich
rzeczywistej wartości. Włączenie tych zabytków, zakątków przyrody i ciekawostek
do wspólnych programów ruchu turystycznego nie tylko podniesie ich
atrakcyjność, ale może mieć bezprośredni wpływ także na rozwój danego regionu.
Dlatego należy wziąć pod uwagę wspólne cele, interesy i zadania regionów
przygranicznych i zapewnić wybór i koordynację działań dla realizacji wspólnych
projektów wspieranych przez
poszczególne fundusze UE i w ten sposób podnieść kompleksowość, jakość i
funkcjonowanie. To było glównym motywem projektu „Stworzenie
kompleksowego produktu marketingowego w ruchu turystycznym” w ramach Funduszu Małych
Projektów Phare CBC, którego jednym z produktów jest i ta publikacja.
Lipovce
Svidník – pomník gen. Svobodovi
Potencjał Województwa Preszowskiego, oraz przygranicznych
terenów województw Podkarpackiego
i częśći Małopolskiego, w
zakresie turystyki, rekreacji, a także leczenia uzdrowiskowego jest duży i
zróżnicowany. Są tu możliwości dla rozwoju rekreacji i ruchu turystycznego
wysokogórskiego i górskiego obszaru, ważne elementy dziedzictwa kulturalnego i
historycznego, służące jako cel poznawczego ruchu turystycznego, turystyki i
turystyki rowerowej i nareszcie możliwość kąpieli w zalewach wodnych i
kąpieliskach termalnych. Obecnie w rejestrze zabytków znajduje się 12 722
nieruchomości oraz 30 103 przedmiotów zabytkowych. Największa koncentracja zabytków
na Słowacji znajduje się na terenie Województwa Preszowskiego. Do
najważniejszych
należy zabudowa miejska w
Bardejowie wraz z żydowskim subiborium wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa
UNESCO. Ze względu na atrakcyjność turystyczną do najciekawszych
należą zabudowy miejskie w Preszowie, Lewoczy, Kieżmarku, Podolińcu, Spiskiej
Kapitułe, w Spiskiej Sobocie, Popradzie, zabytkowe zespoły architektury ludowej
w Żdiarze i Osturni, zabytki kultury narodowej - zespół najcenniejszych
cerkiewek drewnianych oraz muzea architektury ludowej - skanseny w Starej
Lubowni, Bardejowskich Kupelach, w Świdniku i Humennym. W
poszczególnych zespołach
zabytków miejskich i w muzeach architektury ludowej celem strategicznym jest
stworzenie warunków dla dłuższego pobytu turystów. Z tego względu należy
zbudować ofertę dotyczącą bazy noclegowej oraz żywieniowej, a także innych
usług i atrakcji turystycznych. Najcenniejszą wizytówką terenu są bezcenne i
jak na razie jeszcze nienaruszone obszary górskie i podgórskie, gdzie istnieją
warunki do uprawiania nietradycyjnych rodzajów turystyki i rekreacji na łonie
przyrody. Na terenie Województwa Preszowskiego znajduje się pięć parków
narodowych: Tatrzański PN, Pieniński PN, PN Niskie Tatry, PN Słowacki Raj i PN
Połoniny,
oraz dwa Parki
Krajobrazowe: Karpaty Wschodnie i Vihorlat. Z punktu widzenia międzynarodowego
ruchu
turystycznego
najważniejszym obszarem są Wysokie Tatry. Jest to ośrodek oferujący usługi
hotelowe i żywieniowe na najwyższym poziomie. Są tu znakomite warunki do
uprawiania sportów zimowych oraz letnich. Znajdują się
tu trzy kolejki linowe,
przeszło 60 wyciągów, sztucznie zaśnieżane stoki i oznaczone trasy rowerowe o
różnym stopniu obciążenia. Klimat Tatrzański jest korzystny do leczenia chorób
układu oddechowego. W bliskiej okolicy istnieją możliwości uprawiania turystyki
krajoznawczej oraz uczestnictwa w imprezach kulturalnych. Na terenie
Województwa Preszowskiego znajdują się znane źródła wód mineralnych w
Bardejowskich Kupelach, Vyšnych Rużbachach, w Nowej Lubovni, Malom Sulinie,
Czerwonym Klasztorze i liczne źródła wód mineralnych
o charakterze lokalnym. Do
uzdrowisk o znaczeniu krajowym należy zaliczyć Wysokie Tatry, Vyšne Rużbachy
oraz Bardejowskie Kupele. Wody geotermalne występują w Vyšnych Rużbachach oraz
we Vrbove. Bardzo duże znaczenie turystyczne posiada sztuczny zbiornik wody
Domasza, który jest otoczony urzekającą przyrodą.
Dla rozwoju ruchu
turystycznego w tym regionie szczególne znaczenie posiada międzynarodowe
lotnisko w Popradzie oraz lotniska regionalne w Świdniku, Preszowie- Niżnej
Szebestowej oraz w Kamenici nad Cirochou. Wszystkie te lotniska należy
rozbudować i zmodernizować , aby mogły być w pełni wykorzystywane do celów
turystyczno-sportowych.
Duże znaczenie dla Województwa Preszowskiego ma funkcjonowanie zmodernizowanego
lotniska w Koszycach. Region posiada w miarę dobrą dostępność komunikacyjną, co
stwarza warunki do przyjazdu turystów krajowych i zagranicznych, na dłuższe
pobyty oraz do przejazdów tranzytem.
Jednak budowa połączeń
szybkiego ruchu oraz modernizacja lokalnej sieci dróg w celu poprawy ich stanu
wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych. Północną granicę Województwa
Preszowskiego tworzy granica państwowa z Polską. Tereny przygraniczne po
stronie polskiej należą do dwóch województw – Podkarpackiego
i Małoposkiego. Sąsiaduje z
nimi 7 powiatów Województwa Preszowskiego: Poprad, Kieżmark, Stara Lubovnia,
Bardejów, Świdnik, Stropków i Humenne.
Województwo Podkarpackie obejmuje obszar
południowo-wschodniej części Polski i zamieszkuje
2,1 mil ludzi. Na terenie
województwa znajdują się dwa parki narodowe: Magurski oraz Bieszczadzki,
wchodzący w skład Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Karpaty Wschodnie”,
także 10 parków krajobrazowych,
86 rezerwatów przyrody i
kilkanaście obszarów chro nionego krajobrazu. Walory przyrodniczo-krajobrazowe
województwa podkarpackiego sprzyjają uprawianiu wszystkich form turystyki
aktywnej. Liczne szlaki
turystycz ne i oznakowane
ścieżki przyrodnicze stanowią zachętę do pieszych wędrówek. Miłośnicy jazdy
rowerowej znajdą tu trasy i ścieżki rowerowe o różnym stopniu trudności. W
ośrodkach jeździeckich można poznać tajniki jazdy konnej. Niektóre z nich
oferują także rajdy konne.
Červený
kláštor
Stará Ľubovňa – hrad Údolie smrti
W Podkarpackiem nie brak miejsc, w których aktyw nie mogą
spędzić czas amatorzy żeglarstwa, wędkarstwa, łowiectwa oraz miłośnicy
szybowania na paralotniach, lotniach i szybowcach. Zimą zaś dla narciarzy
przygotowa no atrakcyjne oferty wypoczynku w podkarpackich ośrod kach
narciarskich.
Pogranicze kulturowe wywarło ogromny wpływ na obyczaje,
sztukę i architekturę, co znajdu je odzwierciedlenie w obiektach sakralnych, w
pała cach i zamkach oraz w zabytkowych zespołach urbanistycznych. Renesansowe zamki w Baranowie Sandomierskim i
Krasiczynie należą do najcenniejszych zabytków tej epoki w Polsce. Atrakcją
Łańcuta są wnętrza zamku Lubomierskich i Po tockich oraz jedna z najwięk szych
w Europie kolekcja powozów. Tu znajduje się też cenny zbór sztuki cerkiewnej.
Charakter zabudowy dawnej podkarpackiej wsi moż na poznać
zwiedzając skanseny w Sanoku i Kolbu szowej oraz Muzeum Wsi Markowa i Muzeum
Kultu ry Łemkowskiej w Zyndranowej.
W miejscach tych udało się
zgromadzić obiekty zabudowy wiejskiej charakte rystyczne dla różnych grup
etnicznych zamieszkujących przez wieki tereny Podkarpackiego. Drewniane
kościoły w Bliznem i Haczowie wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa
Kulturowego UNESCO.
Swoisty mikroklimat oraz źródła wód mineralnych występują
w wielu miejscowościach województwa. Najstarsze i najbardziej znane uzdrowisko
znajduje się w Iwoniczu Zdroju. Wymarzonym miejscem leczenia i rehabilitacji
dla dzieci jest natomiast Rymanów Zdrój.
Atrakcyjny pod względem turystycznym jest także obszar
Jeziora Solińskiego oraz Bieszczadów.
Jezioro jest największym
polskim sztucznym zbiornikiem wodnym pod względem pojemności, a piątym pod
względem powierzchni.
Doskonale przygotowana oferta zachęca do spędzenia
wolnego czasu w gospodarstwach
agroturystycznych. Dla wczasowiczów z dużych aglomera cji miejskich to
wyjątkowa okazja do poznania życia na wsi.
Województwo Małopolskie znajduje się w południowej
części Rzeczypospolitej Polskiej. Z województwom Preszowskim sąsiadują powiaty nowosądecki
i gorlicki. Małopolska jest regionem wielkiego
dziedzictwa kulturowego,
pielęgnowanych tradycji, urozmaiconych warunków naturalnych. Atrakcyjność
turystyczną tego obszaru zwiększa dostępność terenów rekreacyjnych. Do
najważniejszych terenów przygranicznych należy zaliczyć Tatry oraz okolice
Popradu z uzdrowiskami w Krynicy i Muszynie, a także z zapleczem turystycznym
Beskidu Sądeckiego, stanowiący część Popradzkiego Parku Krajobrazowego.
Z drugiej strony
rekreacyjny obszar tworzy odpowiednie warunki pobytu w środowisku górskim
połączonego z turystyką wodną na rzece Poprad i Dunajec oraz poznawanie kultury
ludowej.
Powiat nowosądecki położony jest na terenach górskich i
podgórskich. Jego obszar jest więc bogaty i urozmaicony pod względem stosunków
wodnych. Jest doskonałą bazą wypa dową dla turystów w dolinę rzeki Poprad w
związku z licznie występującymi tu źródłami wód mineralnych. Na tym obszarze
leży Krynica zwana
„Perłą Polskich Uzdrowisk”.
Na obszarze powiatu na rzece Dunajec utworzono dwa zbiorniki retencyjne:
Jezioro Rożnowskie i
Czchowskie, sprzyjające rozwojowi rekreacji i turystyki.
Powiat gorlicki to teren atrakcyjny turystycznie.
Świetnie nadaje się do uprawiania turystyki aktywnej - pieszej, konnej czy
rowerowej, uprawiania sportów, zimowych i wodnych. Wypoczywać można między
innymi nad pięknie położonym sztucznym jeziorem Klimkówka. Na terenie powiatu
położone jest uzdrowisko Wysowa i sanatorium Wapienne. Wiele jest pamiątek i
zabytków historii od przepięknych zabytkowych cerkwi, poprzez wspaniałe obiekty
rezydencjonalne aż po zabytki najstarszego miasta Biecz i cmentarze z I wojny
światowej.
Atrakcyjności Ziemi
Gorlickiej dodaje żywa do dziś tradycja i kultura, tworzona tu przez wieki i
reprezentująca różne kręgi kulturowe. Poznać ją można zwiedzając muzea i
skanseny, biorąc udział w organizowanych tu imprezach z „Łemkowską Watrą” na
czele oraz nabywając wyroby rzemiosła artystycznego.
Zyndranowa – múzeum
Lemkovská vatra
Malastowska Magura
Klimkówka
DREWNIANE OBJEKTY
SAKRALNE
Karpacka droga
drewniana
Polska / Poľsko
(483 km)
1. Zakopane (kostol)
2. Jurgów (kostol, 1670)
3. Białka Tatrzańska (kostol,
1700)
4. Trybsz (kostol, 1657)
5. Łopuszna (kostol, koniec
15. stor.)
6. Harklowa (kostol, koniec
15. stor.)
7. Dęmbno (kostol, koniec 15.
stor.)
8. Maniowy (kostol, 1723)
9. Skanzen Kluszkowce
10. Grywałd (kostol, 15. stor.)
11. Szczawnica (kostol)
12. Stary Sącz (kostol)
13. Skanzen Nowy Sącz
14. Wierchomia Wielka (1841)
15. Szczawnik (1841)
16. Milik (1813)
17. Andrzejówka (1860-4?)
18. Złockie (1873)
19. Leluchów (1861)
20. Dubne (1853)
21. Powrożnik (1643)
22. Jastrzębik (1873)
23. Wojkowa (1790)
24. Tylicz (1743)
25. Krynica (1887-88)
26. Berest (1842)
27. Polany (1820)
28. Brunary Wyźne (1831)
29. Csarna (1764)
30. Uśczie Gorlickie (1786)
31. Wysowa (1799)
32. Hańczowa (18. stor.)
33. Kunkowa (1868?)
34. Kwiatoń (1700)
35. Skwirtne (1837)
36. Bartne (1842)
37. Sękowa (kostol, 1520)
38. Owczary (1653)
39. Swiątkowa Wielka (1757)
40. Swiątkowa Mala (1762)
41. Pielgrzymka (18. stor.)
42. Kotań (1641)
43. Libusza
44. Chyrowa (okolo 1770)
45. Krempna (1778)
46. Olchowiec (19. stor.)
47. Skanzen Zyndranowa
48. Daliowa (1928)
49. Bałucianska (1820)
50. Jaśliska
51. Wyslok Wielki (19. stor.)
52. Komańcza (1800 - 3)
53. Morochów (1837)
54. Szczawne (1888 - 9)
55. Rzepedź (1824)
56. Radoszyce (1868)
57. Turzańsk (1800 - 3)
58. Dwernik (zač. 20. stor.)
59. Chmiel (1906)
60. Smolnik (1791)
61. Bystre (1902)
62. Czarna (1834)
63. Źólobek (1830)
64. Hoszów (1930)
65. Równia (18. stor.)
66. Bandrów Narodowy (1825)
67. Jałowe (1902)
68. Krościenko (1794)
69. Liskowate (1832)
70. Brzegi Dolne (19. stor.)
71. Łodzina (19. stor.)
72. Ustianowa (1872)
73. Stefkowa (1834 - 1890)
74. Bezmiechowa Górna (1830)
75. Monasterzec (1820)
76. Skanzen Sanok
Swiątkowa WIelka
Bartne
Swiątkowa Mala
Miasta uzdrowiskowe
Bardejovské
Kúpele, 19. wiek
Na obszarze województwa Preszowskiego znajdują się ważne tereny
uzdrowiskowe, które
wykorzystują naturalne źródła lecznicze albo warunki klimatyczne do leczenia i
opieki zdrowotnej. Dominującą motywacją uczestnika uzdrowiskowego ruchu
turystycznego są cele lecznicze mające na celu poprawienie stanu zdrowia, a
inne motywy jawią się jako uzupełniające.
Wykorzystanie lecznicze Tatr Wysokich opiera się na wykorzystaniu dobrych warunków
klimatycznych
do leczenia chorób dróg
oddechowych w miejscowościach Vyšne Hagy, Nova Polianka i Tatranska Polianka.
Uzdrowiskowy ruch turystyczny współdziała przede wszystkim z rekreacyjnym
ruchem turystycznym w miejscowościach Štrbskie Pleso, Smokovce, Tatranska
Kotlina.
Po raz pierwszy wspomina się o Bardejovskich
Kupelach w
spisie królewskim z 1247 r. W uzdrowisku
leczyło się wiele znanych postaci, między innymi córka austriackiego cesarza
Franciszka I i druga żona Napoleona I Maria Luiza, poeta Sandor Petöfi, car
rosyjski Aleksander I i żona cesarza Franciszka Józefa I cesarzowa Elżbieta. W
uzdrowisku leczy się choroby układu trawiennego, aparatu oddechowego oprócz
gruźlicy, cukrzyca, lżejsze
schorzenia kardiologiczne itp. Źródła mineralne są wykorzystywane do kuracji
wodnych, kąpielowych i inhalacyjnych.
Uzdrowisko Vyšne Ružbachy już w drugiej połowie XVII
w. stało się popularnym letniskiem polskiej i węgierskiej szlachty. Sprzyjające
warunki klimatyczne i woda lecznicza o temperaturze 22 °C są wykorzystywane w
leczeniu chorób układu krążenia i aparatu ruchowego, aparatu oddechowego,
schorzeń onkologicznych, psychiatrycznych i ginekologicznych.
Kąpielisko termalne Vrbov ma 7 basenów o temperaturze wody od 26 do 38 °C, która
leczy choroby aparatu ruchowego, reumatyzm stawów, choroby układu nerwowego,
układu krążenia i serca i wiele innych. Woda nadaje
się do picia, ale świetnie
działa również masaż prądem wody z gazem, prosto z odwiertu termalnego.
W okolicy Lubovnianskich Kupelov bije około 85 źródeł
mineralnych, które są wykorzystywane do picia, świetnie wpływają na system
trawienny. Swoisty mikroklimat oraz źródła wód mineralnych i złoża leczniczych
borowin, przyczyniły się do powstania wielu uzdrowisk v Polsce.
Najbardziej znanym jest uzdrowisko Iwonicz- -Zdrój. Jego powietrze przesycone jest jodem
i bromem, słynie także ze
złóż borowiny oraz leczniczych wód kwasowęglowych. Położenie wśród masywu
Beskidu Niskiego przyciąga i turystów pięknem zabytkowej architektury i
wspaniałymi miejscami odpowiednimi dla wypoczynku aktyvnégo.
Uzdrowiskom dla dzieci jest Rymanów- -Zdrój. Swój specyficzny
mikroklimat zawdzięcza znacznej zawartości aerozoli – jodu, soli, olejków
eterycznych oraz wilgotności powietrza właściwej klimatowi morskiemu. Ponadto
na najmłodszych czekają tu wspaniałe ścieżki rowerowe, przyrodnicze i
dydaktyczne.
Nad Jeziore Solińskim mieści się największy w
Bieszczadach kompleks sanatoriów i domów
wczasowych – Polańczyk-Zdrój. Rzesze nie tylko kuracjuszy, ale i wczasowiczów
przyciąga tu podgórski klimat, źródła wód mineralnych oraz sam zalew będący
wspaniałym miejscem do uprawiania żeglarstwa, wędkarstwa i innych sportów wodnych.
Horyniec-Zdrój, to doskonały klimat,
liczne lasy, a w nich wspaniale przygotowane trasy rowerowe, a także największe
w Polsce złoże leczniczych borowin, stwarzają idealne warunki do leczenia
uzdrowiskowego, a także sprzyjają różnym formom klimatoterapii.
Uzdrowisko Krynica nazywana jest „perłą
uzdrowisk” i z pewnością należy do najpiękniejszych
tego typu miejscowości w
Europie. W 1807 roku została ogłoszona Zdrojem Kąpielowym i od tej pory stała
się modnym kurortem w całej Europie. Dziś możemy podziwiać XIX wieczną zabudowę
uzdrowiska. Krynickie wody mineralne stosowane są głównie w leczeniu schorzeń
przewodu pokarmowego, niedokrwistości oraz chorób przemiany materii.
Krynica
Turystyka
Regiony przygraniczne mają bardzo dobre przesłanki do
turystyki indywidualnej i grupowej, począwszy od trudnej turystyki
wysokogórskiej i górskiej po łatwe spacery po przepięknych lasach. Znaczenie
szlaków turystycznych na Słowacji ma ponad stuletnią tradycję i należy do
najlepszych. Historia znakowania tras
w Polsce datuje się od
ostatnich lat XIX w. Ogólne zasady znakowania i konserwacji tras turystycznych
są w Polsce podobne jak na
Słowacji.
Turystyka piesza należy do
najpopularniejszych form dynamicznej turystyki. Analizowany obszar tworzy
bardzo dobre warunki lokalizacyjne dla jej pełnego rozwoju. Malowniczy i piękny
teren Tatr Wysokich,
Pienin i Bukovskych Vrchów,
masywy górskie pogórzy Spiska Magura, Levočskie Vrchy, Čergov, Slanske
Vrchy i Vihorlat, Beskidu
Sądeckiego, Beskidu Niskiego i Bieszczad dają całoroczne szerokie możliwości
wycieczek górskich, łatwych
spacerów turystycznych i relaksu na łonie natury.
Właśnie przez grzebienie tych pasm przebiega czerwony
szlak E3 – Europejski
szlak dalekobieżny. Obszar jest idealnym miejscem do turystyki rowerowej i jazdy na rowerze. Na całym
terenie są oznaczone trasy dla rowerów drogowych i górskich. Turysta może się
wybrać do poszczególnych miast czy wsi, podziwiać zabytki
historyczne i piękno, które
oferuje pogranicze: historia wojny, kościółki drewniane, skanseny, miejskie
rezerwaty zabytków, sanatoria, i in.. Trasę można sobie wybrać zależnie od
stopnia trudności. W przyszłości planuje się połączenie lokalnych tras
rowerowych i stworzeniem wspólnych międzygranicznych produktów ruchu
turystycznego.
Proponowane są następujące
trasy rowerowe słowacko – polskiego pogranicza w poszczególnych regionach i
obszarach (mapa na okładke).
OŚRODKI NARCIARSKE
Słowacja
1. Jezersko
2. Spišská Stará Ves
3. Červený Kláštor – kúpele
4. Lesnica
5. Vyšné Ružbachy
6. Podolínec
7. Ľubovnianske kúpele
8. Levoča – Závada
9. Dubovica
10. Drienica
11. Malcov
12. Kríže
13. Bardejovské kúpele
14. Stebnícka Huta
15. Regetovka
16. Nižná Polianka
17. Šarbov
18. Medvedie
19. Nižný Komárnik
20. Stropkov
21. Borov
22. Danová
23. Parihuzovce
24. Ulič
Polska
1. Niedzica
2. Krościenko
3. Szczawnica (Jaworki,
Durbaszka)
4. Piwniczna (Sucha Dolina)
5. Piwniczna (Wierchomlia)
6. Muszyna (Złockie,
Szczawnik)
7. Powroźnik
8. Krynica
9. Tylicz
10. Małastów
11. Krempna – Żidowskie
12. Chyrowa
13. Czarnorzeki
14. Iwonicz Zdrój
15. Rymanów Zdrój
16. Bałucianka
17. Karlików
18. Komańcza
19. Weremień
20. Solina – Jawor
21. Polańczyk
22. Bukowiec
23. Bystre
24. Cisna
25. Liszna
26. Kalnica
27. Dwerniczek
28. Zatwarnica
29. Czarna
30. Ustrzyki Górne
31. Arłamów
Trasy dla rowerów
► OBLASŤ A:
PIENINY
● Trasa A1.
(dĺžka cca. 95 km)
Stará Ľubovňa – Kamienka –
Lesnica – Červený kláštor (HP) – Stromowce Nižne – Katy – Niedzica – Lysa nad
Dunajcom (HP) – Spišská Stará Ves – Spišská Belá – Podolínec – Stará Ľubovňa
● Trasa A2.
(dĺžka cca. 60 km)
Stará Ľubovňa – Litmanová –
Sedlo Rozdiel (HP) – Jaworki – Szczawnica – Prielom Dunajca – Červený Kláštor –
Veľký Lipník – Kamienka – Stará Ľubovňa
● Trasa A3.
(dĺžka cca. 85 km)
Stará Ľubovňa – Hraničné –
Mníšek nad Popradom – Piwniczna – Muszyna – Leluchów (HP) – Plaveč – Plavnica –
Stará Ľubovňa
► OBLASŤ B:
KRYNICA – GORLICE – BARDEJOV
● Trasa B1.
(dĺžka cca. 87 km)
Bardejov – Tarnov – Kurov
(HP) – Tylicz – Krynica – Čirč – Obručne – Bardejov
● Trasa B2.
(dĺžka cca. 95 km)
Bardejov – Zborov –
Becherov (HP) – Konieczna – Gładyszów – Małastowska Magura – Ropica Górna –
Senkowa – Gorlice – Bielanka – Leszczyny – Kunkowa – Kwiatoń – Gladyszów –
Konieczna (HP) – Zborov – Bardejov
● Trasa B3.
(dĺžka cca. 37 km)
Nižná Polianka (HP) –
Ozenna – Grab – Wyszowatka – Radocyna – Zdynia – Konieczna (HP) – Becherov –
Ondavka – Varadka – Nižná Polianka
► OBLASŤ C:
SVIDNÍK
● Trasa C1.
(dĺžka cca. 98 km)
Svidník – Nižná Polianka
(HP) – Krempna – Kotań – Swiatkowa Mala – Swiatkowa Wielka – Poľany – Muszyna –
Tylawa – Svidník
● Trasa C2.
(dĺžka cca. 100 km)
Svidník – Vyšný Komárnik
(HP) – Tylawa – Daliowa – Królik Polski – Rymanów Zdrój – Rymanów – Iwonicz
Zdrój – Jasionka – Dukla – Svidník
● Trasa C3.
(dĺžka cca. 97 km)
Svidník – Barwinek – Tylawa
– Jaśliska (HP) – Čertižné – Habura – Borov – Medzilaborce – Krásny Brod – Malá
Poľana – Miková – Staškovce – Miroľa – Bodružal – Krajná Poľana – Svidník
● Trasa C4.
(dĺžka cca. 127 km)
Svidník – Vyšný Komárnik –
Tylawa – Daliowa – Komańcza – Radoszyce (HP) – Palota –Medzilaborce – Stropkov
– Svidník
► OBLASŤ D:
MEDZILABORCE – SNINA
● Trasa D1.
(dĺžka cca. 70 km)
Medzilaborce – Palota –
Radoszyce – Wola Michowa – Balnica – Osadne – Nižná Jablonka – Svetlice –
Čabalovce – Medzilaborce
● Trasa D2.
(dĺžka cca. 80 km)
Snina – Stakčín – Topoľa –
Runina – Ruské Sedlo – Roztoki Górne – Maniów – Balnica – Osadne – Pčolinné –
Snina
Słowacko – polskie pogranicze jest poprzetykane mnóstwem
rzek płynących z górskich zboczy, dające zainteresowanym wiele możliwości do
uprawiania turystyki wodnej i spływów.
W miejscowości Osturňa znajdują się trzy naturalne
jeziorka. Jest stąd malowniczy widok na Spiską Magurę i Tatry Bielskie. Gości
przywita także rezerwat przyrody niebiesko – zielonego jeziora Jezerske, który
znajduje się pośrodku lasu świerkowego pod grzebieniem Spiskiej Magury przy
miejscowości Jezersko.
Najbardziej atrakcyjne pod względem turystycznym wąwozy
są w Słowackim Raju, ale niemniej piękne znajdują się w powiecie Stara Lubowla
przy wsi Jarabina. Najbardziej znany jest przełom
Jarabinsky nazywany też Pece, który w
1967 r. był uznany za chroniony pomnik przyrody.
Zapora wodna Domaša leży na środkowym toku
rzeki Ondava. Jego powierzchnia to 1510 ha, średnia głębokość to 18 m, ma 5
ośrodków rekreacyjnych: Dobra, Polany, Holčikovce, Nova Kelča i Valkov. Dzięki
dobrym warunkom klimatycznym i charakterowi podgórskiemu okolice zalewu stały
się popularnym miejscem do pobytów sportowo – rekreacyjnych.
Obszar rekreacyjny Sninské Rybníky znajduje się w pobliżu
miasta Snina w pasmie chronionego obszaru przyrody Vihorlat. W cieniu
brzozowego zagajnika są usytuowane trzy kąpieliska zaopatrywane w wodę z
górskiego potoka Bystra. Sninske Rybniky są punktem wypadowym wielu tras
turystycznych dla turystów pieszych
i rowerowych.
AQUACITY Poprad to najnowszy luksusowy
ośrodek oferujący szerokie możliwości sportowe, włącznie z basenem o rozmiarach
olimpijskich, parkiem wodnym, fitness centrum, szlakami turystycznymi i trasami
do górskiej jazdy rowerowej, szkołami jeździeckimi, narciarstwem, i in.
Dunajec przedziera się przepięknym przełomem przez Pieniny.
Ogromną atrakcją w Pieninach jest spływ na tradycyjnych góralskich tratwach po
rzece Dunajec. Spływ o długości 11 km kończy się na granicy państwowej przy
miejscowości Lesnica. Oprócz spływu na Dunajcu są bardzo dobre warunki do
raftingu i slalomu
wodnego.
Jezioro Czorsztyńskie wraz z jeziorem Stromowskim
powstały przez wybudowanie zapory na rzece Dunajec między zamkami Czorsztyn i
Niedzica. Dunajec następnie przepływa przez Kotlinę Sądecką, a za Nowym
Sączem dzięki kolejnej zaporze tworzy Jezioro Rożnowskie. Pokonuje wreszcie obszar Pogórza
Karpackiego, aby na koniec wpaść do Wisły. Nad jeziorami znajdują się ośrodki
rekreacyjne, w których można korzystać z wypożyczalni łódek, rowerów wodnych
lub żaglówek z sternikiem. Zimą można na bliskich uboczach uprawiać narciarstwo
a na zamarzniętym lodu surfowanie.
Jezioro
Klimkówka jest
pieknym sztucznym gorskim jeziorem. Jego powierzchnia to okolo
300 ha, głębokość ponad 25
m.
Sztuczny zbiornik
w Sieniawie zachwyca turystów, ale nie ma tam bezpiecznych miejsc do
kąpieli. Można natomiast wynająć kajak lub popływać łódką czy żaglówką.
Zbiornik bogaty w ryby i poniżej zapory jest
hodowla pstrągów.
Największą atrakcją, przyciągająca latem turystów
szukających wypoczynku nad wodą jest w
Bieszczadach sztuczne Jezioro Solińskie, z racji swej wielkości zwane
“bieszczadzkim morzem”. Żaden inny akwen w Polsce nie stawia żeglarzom tak
wysokich wymagań i nie zapewnia tak dużej satysfakcji z żeglowania. Dużą
atrakcją są też rejsy spacerowe stateczkami “Białej Floty”. Na podkarpackich
rzekach wytyczonych zostało
wiele ciekawych szlaków
wodnych. “Szlak Ikon” jest jednym z najciekawszych szlaków, jaki można pokonać
na kajaku. Trasą tą, biegnącą wzdłuż Parku Krajobrazowego, odbywa się też spływ
na łodziach. Regaty żeglarskie, spływy kajakowe, a także widowiskowe regaty
maszyn pseudopływających i loty maszyn pseudolatających oraz turnieje pirackie
na deskach surfingowych, to tylko niektóre z atrakcyjnych imprez, jakie
odbywają się na rzekach i akwenach województwa.
Wyciągi
narciarskie i trasy biegowe
Teren przygraniczny znajduje się na atrakcyjnym obszarze
przyrodniczym i dzięki swoim
terenom narciarskim daje
dobre możliwości do uprawiania sportów zimowych i rekreacji. Do narciarstwa
biegowego i turystyki narciarskiej można oprócz lokalnych tras wykorzystać
także oznaczone trasy ciągnące się wzdłuż niemal całej granicy polsko –
słowackiej.
SKIPARK Vyšne
Ružbachy to
dobrze wyposażony ośrodek narciarski o świetnie przygotowanych
i utrzymywanych trasach
zjazdowych z szybkimi wyciągami. Do dyspozycji jest osiem wyciągów narciarskich
o długościach od 200 do 1200 m o różnym stopniu trudności. Turysta może
uatrakcyjnić sobie pobyt jazdą na nartach ciągniętych przez konia, czy
zwiedzaniem okolicy w saniach. W pobliżu są dobre możliwości wykorzystywania
indywidualnych tras biegowych.
W ośrodku Levoča-Zavada
są
łatwe trasy zjazdowe odpowiednie również dla mniej doświadczonych
narciarzy i przygotowane
trasy biegowe o okrążeniach od 1 do 15 km. Na terenie Zamagurza znajduje się
kilka
ośrodków narciarskich.
Ośrodek narciarski Jezersko oferuje gościom trzy wyciągi narciarskie. Oprócz tras
zjazdowych goście mogą zwiedzać okolicę z 3 km tras biegowych.
W miejscowości Kružok znajdują się trasy biegowe o długości 15 km, które są
przeznaczone także dla sportowców niewidzących. Doskonałe tereny do uprawiania
narciarstwa są w okolicy Malej Frankovej,
Červenego Klaštora i
Osturni.
W Lubovnianskich Kupelach znajduje się 6 wyciągów
narciarskich o przepustowości cca 2950 osób na godzinę. Turyści – zwolennicy
narciarstwa biegowego – mogą przetestować swoją kondycję na trasach biegowych o
długości 3,2 km.
Możliwości do realizacji
ambicji sportowych są także w Lesnicy, gdzie jest wyciąg
narciarski
o długości 240 km, a w Podolincu – długość wyciągu to 500 m.
Ośrodek rekreacyjny Drienica-Lysa na pogórzu Čergov ma obydwa ośrodki
połączone dwuosobową
kolejką linową. Oprócz
wyciągów narciarskich i przygotowanych zjazdowych tras narciarskich są tutaj
również przygotowane okrążenia dla narciarzy biegowych o długości 5 i 10 km.
Ośrodek narciarski Holcija-Dubovica znajduje się w przepięknym
otoczeniu lasów w pobliżu miasta Sabinov, dysponuje wyciągami narciarskimi o
długości 400 i 1300 m ze sztucznym naśnieżaniem.
Obszar rekreacyjny MAKOVICA Nižna Polianka ma 3 wyciągi TATRAPOMA o
przepustowości
1930 osób na godzinę, dwa
mają średni stopień trudności, jeden duży.
Ośrodek narciarski Regetovka znajduje się 18 km na północ od Bardejowa. Ma 5 wyciągów
o przepustowości 3200 osób na stokach o długościach 400 do 600 m, które mają
system dośnieżania
i możliwość wieczornej
jazdy na nartach. Przygotowane są również trasy biegowe.
Ośrodek narciarski Stebnicka Huta znajduje się 17 km na północ od
Bardejowa. Do dyspozycji
są tu dwa wyciągi
narciarskie o długości 900 i 1000 m odpowiednie dla narciarzy początkujących,
zaawansowanych i snowbordzistów. Stoki są regularnie utrzymywane, a do
dyspozycji są także turystyczne trasy biegowe.
W miejscowości Medvedie są dwa wyciągi narciarskie o długości 350 i 400 m o
różnym stopniu trudności. Znajduje się tu schronisko turystyczne i ośrodek
odpowiedni dla szkółki narciarskiej.
Ośrodek narciarski Nižny Komarnik znajduje się w odległości 4 km od
granicy słowacko – polskiej.
Dla zaawansowanych i mniej
doświadczonych narciarzy są tu dwa wyciągi narciarskie o długości 500 i 300 m.
Šarbov to popularny ośrodek
sportów zimowych usytuowany około 15 km od Svidnika. Stoki
do narciarstwa zjazdowego
mają różne stopnie trudności.
W Stropkovie, w ośrodku Pod Vlekom,
jest wyciąg narciarski o długości 800 m i dwie trasy
zjazdowe. W lecie do
dyspozycji jest sztuczny stok narciarski.
Ośrodek narciarski Danova znajduje się 6 km od miasta Medzilaborce. Ma dwa wyciągi
narciarskie
o długości 730 i 380 m,
odpowiednie dla zaawansowanych narciarzy i dla mniej wymagających. W ośrodku
jest przygotowany mały przenośny wyciąg dla dzieci od 5 do 10 lat o długości
100 m. Atrakcją jest też karuzela na nartach dla dzieci w wieku przedszkolnym,
który służy do poznawania podstaw techniki jazdy na nartach.
Ośrodek narciarski Borov, oddalony o 4 km od Medzilaboriec, oferuje gościom dwa
wyciągi o przepustowości 400 i 900 osób na godzinę, odpowiednie dla mniej
wymagających i trasę biegową.
Ośrodek zimowy Parihuzovce ma trzy wyciągi narciarskie o przepustowości cca 2290
osób na godzinę i ośrodek narciarski turystyki zimowej Ulič-Čertiž, który dysponuje wyciągiem
o długości 350 m o przepustowości 500 osób na godzinę.
Województwo podkarpackie jest regionem, w którym uprawiać można wszystkie rodzaje
sportów zimowych. Przede
wszystkim w Bieszczadach turyści mają do dyspozycji liczne stoki narciarskie o
różnym stopniu trudności i trasy biegowe, wiodące m.in. przez malownicze tereny
parków narodowych i krajobrazowych. Bieszczady są więc doskonałym miejscem na
aktywny wypoczynek rodzinny. Zarówno
dorośli, jak i dzieci mogą
tu korzystać z pomocy doświadczonych instruktorów oraz przewodników
narciarskich. Większość podkarpackich stoków posiada wyciągi orczykowe lub
talerzykowe, oświetlenie, armatki do sztucznego
zaśnieżania oraz ratraki.
Przy wielu wyciągach i lodowiskach funkcjonują wypożyczalnie sprzętu
sportowego.
W Bałucianke znajdują się wyciągi
orczykowe o długości 800 i 400 m, tor
saneczkowy 200 m, rynna snowboardowa o długości 70 m i trasa biegowa długa 3 km.
W Kalnici jest wyciąg orczykowy o
długości 620 m, trzy trasy zjazdowe o różnym stopniu trudności, najdłuższa 820
m.
W Krempna-Żydowskie znajduje się wyciąg
orczykowy 430 m, dwie trasy zjazdowe: łatwa i średnio trudna o długości 550 i
430 m.
Wyciągi orczykowe znajdują się również w: Cisna - 800 m, Chyrowa - 700 m, Czarna
-
800 m, Czarnorzeki - 350 m, Iwonicz
Zdrój -
450 m, Bystre - 920 m a 420 m, Dwerniczek - 500 m, Komańcza
-
420 m, Karlików –1200 m, Polańczyk
-
600 m, Rymanów Zdrój - 400 m, Solina-Jawor - 1200 m, Ustrzyki
Górne -
420 m, Weremień – 680 a 750 m, Zatwarnica - 350 m. W Lisznem
jest
do dyspozycji narciarzy wyciąg oraz stok
o długości 300 m.
Także w województwie
Małopolskim są wytworzone dobre warunki do uprawiania sportów zimowych, jest
wybudowana sieć zimowych ośrodków rekreacyjnych oferujących turystom, których
oczarował biały sport, kompleksowe usługi pod wszystkimi postaciami.
Na nartach można pojeżdzić w ośrodku Polana Sosny. Kompleks znajduje się na brzegu
Dunajca, w pobliżu
przejścia granicznego Niedzica- Łysa
n./Dunajcem.
Szczawnica jest także atrakcyjna w
zime. Bardziej zaawansowanych amatorów narciarstwa
ucieszy sztucznie
zaśnieżona trasa na stoku Palenicy, posiadająca homologację FIS a zwolennikom
snowboardu - rynna Halfpipe. Do dyspozycji lubiących sporty na śniegu są także
dobrze utrzymane i przygotowane trasy
na Szafranówce oraz wyciągi
orczykowe i zaczepowe w Jaworkach i na Durbaszce.
Piwniczna jest atrakcyjna zimą,
przede wszystkim ze względu na dwie stacje narciarskie:
w Suchej Dolinie i
Wierchomli. Obecnie działa 4 wyciągi narciarskie w Wierchomli oraz 11 w Suchej
Dolinie i Kosarzyskach .
W okolicy Muszyny jest zlokalizowanych 5
wyciągów narciarskich, w tym jeden oświetlony.
Kolejka gondolowa na Jaworzynę Krynicką jest najdłuższą i
najnowocześniejszą kolejką
tego typu w Polsce. Może
ona przewieźć w ciągu godziny 1400 osób. Drugą atrakcją Krynicy jest Kolejka na
górę Parkową zbudowana na tych samych zasadach.
W Tyliczi czynnych jest 10 wyciągów
narciarskich o zróżnicowanych trasach zjazdowych. Wszystkie stoki są
oświetlone. Coraz częściej widoczne są grupy snowboardowe.
Drienica – Lysá
Projekt je spolufinancovaný
Európskou úniou z Európskeho fondu regionálneho rozvoja v rámci Programu
cezhraničnej spolupráce Poľsko – Slovenská republika 2007 -2013.